แก้วมังกร ผลไม้แสนอร่อย สรรพคุณมากมาย ช่วยขับถ่าย เพิ่มภูมิคุ้มกันโรค บำรุงเลือด บำรุงผิวพรรณ ลักษณะของต้นแก้วมังกรเป็นอย่างไร มีโทษหรือไม่อย่างไร

แก้วมังกร ภาษาอังกฤษ เรียก Dragon fruit ชื่อวิทยาศาสตร์ของแก้วมังกร คือ  Hylocereus undatus (Haw) Britt. Rose. ต้นแก้วมังกรเป็นพืชตระกูลเดียวกับกระบองเพชร มีถิ่นกำเนิดในแถบอเมริกากลาง ซึ่งในแถบเอเชียเริ่มนำเข้ามาปลูกในประเทศเวียดนาม เมื่อร้อยปีก่อน จนได้รับความนิยมแพร่กระจายไปหลายประเทศ  แหล่งปลูกแก้วมังกรที่สำคัญในประเทศไทย คือ ภาคตะวันออก แถบจังหวัดจันทบุรี ชลบุรี นอกจากนี้ยังมีแหล่งปลูกในจังหวัดกาญจนบุรี สระบุรี และสมุทรสงคราม

ประโยชน์ของแก้วมังกร รับประทานเป็นผลไม้สด นิยมรับประทานตอนเช้า ช่วยเรื่องการขับถ่ายได้ดี นำมาทำเป็นผลไม้ฟรุตสลัด เป็นของหวานอาหารว่าง แปรรูปเป็นผลไม้อบแห้ง และใช้ทำเครื่องดื่มดับกระหาย เช่น สมูตตี้แก้วมังกร

ลักษณะของต้นแก้วมังกร

ต้นแก้วมังกร เป็นพืชอวบน้ำ พวกเดียวกับกระบองเพชร ต้องการน้ำน้อย ไม่ต้องการดูแลมาก มีอายุหลายปี ให้ผลผลิตตลอดเกือบทั้งปี ตั้งแต่มีนาคมถึงเดือนพฤศจิกายน มีศัตรูที่ทำลายผลผลิตสำคัญ คือ หนู มีโรคและแมลงรบกวนน้อย ลักษณะของต้นแก้วมังกร มีดังนี้

• ลำต้นแก้วมังกร คล้ายลำต้นของกระบองเพชร ลำต้นเป็นปล้องๆ เป็นสามเหลี่ยม สีเขียว มีหนาม อวบน้ำ มีขอบรอยหยักเป็นระยะๆ
• ดอกแก้วมังกร ลักษณะเป็นดอกเดี่ยว ดอกออกที่ปลายของลำต้น ดอกแก้วมังกรเป็นตุ่มสีเขียว กลีบเลี้ยงสีเขียวอ่อน รูปร่างทรงกรวย ดอกแก้วมังกรจะบานเวลากลางคืน และ หุบในตอนเช้า
• ผลแก้วมังกร ผลแก้วมังกรเจริญเติบโตจากดอก ผลแก้วมังกรเป็นทรงกลมรี เปลือกของผลหนา ผิวของเปลือกจะคลุมด้วยกลีบเลี้ยง สีเขียว ภายในแก้วมังกรมีเนื้อ อวบน้ำ และ มีเมล็ดขนาดเล็กจำนวนมาก

สายพันธ์ของแก้วมังกร

สำหรับสายพันธ์แก้วมังกรที่นิยมปลูก มี 3 สายพันธ์ คือ สายพันธ์เนื้อขาวเปลือกแดง สายันีธ์เนื้อขาวเปลือกเหลือง และ สายพันธ์เนื้อแดงเปลือกแดง รายละเอียด ดังนี้

• แก้วมังกรสายพันธุ์เนื้อขาวเปลือกแดง มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Hylocercus undatus (Haw) Brit. & Rose. ลักษณะสำคัญ คือ เปลือกของผลสีแดงอมชมพู มีกลีบผลสีเขียว เนื้อเป็นสีขาว มีรสหวาน
• แก้วมังกรสายพันธุ์เนื้อขาวเปลือกเหลือง มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Hylocercus megalanthus ลักษณะสำคัญ คือ เปลือกผลสีเหลือง ขนาดผลเล็ก เนื้อสีขาว มีเมล็ดขนาดใหญ่ รสหวาน
• แก้วมังกรสายพันธุ์เนื้อแดงเปลือกแดง มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Hylocercus costaricensis เรียกอีกชื่อว่า แก้วมังกรสายพันธุ์คอสตาริกา ลักษณะสำคัญ คือ เปลือกของผลสีแดง ผลมีขนาดเล็ก เนื้อสีแดง รสหวาน

คุณค่าทางอาหารของแก้วมังกร 

การรับประทานแก้วมังกร 100 กรัม จะได้ พลังงาน 66 กิโลแคลอรี คุณค่าทางอาหารอื่นๆ ได้แก่ วิตามินต่างๆ เช่น วิตามินB1-3 วิตามินC แร่ธาตุต่างๆ เช่น Ca K Mg P และ Fe เป็นต้น นอกจากนั้นยังมีกากใยหรือไฟเบอร์ ช่วยทำให้อิ่มท้อง และการขับถ่ายได้ดีขึ้น เหมาะสำหรับเป็นอาหารเพื่อสุขภาพ เพื่อการควบคุมน้ำหนัก เพราะ มีน้ำตาลน้อย ทำให้อิ่มท้องนาน และช่วยบำรุงผิวพรรณให้เปล่งปลั่ง สดใส ดูมีน้ำมีนวลอีกด้วย จัดเป็นสมุนไพรสำหรับสตรี

สรรพคุณของแก้วมังกร

สำรับการใช้ประโยชน์จากแก้วมังกรด้านการบำรุงร่างกายและการรักษาโรค นิยมใช้ผลและเปลือกผลมาใช้ประโยชน์ สรรพคุณของแก้วมังกร มีดังนี้

• บำรุงผิวพรรณ เนื่องจากแก้วมังกรมีวิตามินอยู่จำนวนมาก ทั้งยังมีสารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยชะลอวัย
• ช่วยเสริมสร้างภูมิต้านทานให้กับร่างกาย
• บำรุงหัวใจ ป้องกันการเกิดโรคหัวใจ ลดไขมันในเส้นเลือด ควบคุมน้ำตาลในเลือด รักษาโรคความดันโลหิตสูง
• บำรุงเลือด บรรเทาอาการของโรคโลหิตจาง บำรุงการสร้างเม็ดเลือด
• เหมาะสำหรับสตรีที่กำลังให้นมบุตร ช่วยทำให้น้ำนมมีคุณภาพดี
• ช่วยดูดซับสารพิษออกจากร่างกาย ช่วยขับถ่าย แก้อาการท้องผูก ปรับสมดุลของแบคทีเรียในลำไส้
• ช่วยบำรุงกระดูกและฟันให้แข็งแรง

โทษของแก้วมังกร

สำหรับการใช้ประโยชน์จากแก้วมังกร หากบริโภคในปริมาณที่เหมาะสมจะไม่ทำให้เกิดโทษ ซึ่งข้อควรระวังในการบริโภคแก้วมังกร  มีดังนี้

• สรรพคุณของแก้วมังกร ทำให้ร่างกายเย็น ลดความร้อนในร่างกาย หากกินมากเกินไป อาจทำให้มือเท้าเย็นและท้องเสียง่าย
• สตรีที่อยู่ในขณะมีประจำเดือน ควรงดการกินแก้วมังกร ความเย็นของแก้วมังกร อาจทำให้เลือดเสียจับตัวเป็นก้อน และ ทำให้ประจำเดือนขัดได้