ฝาง สมุนไพรนิยมใช้แก่นไม้มาทำเป็นยารักษาโรค สรรพคุณบำรุงโลหิต บำรุงร่างกาย ช่วยขับเสมหะ ลักษณะของต้นฝากเป็นอย่างไร ประโยชน์ของฝางมีอะไรบ้าง โทษเป็นอย่างไร

ต้นฝาง เป็นพืชตตระกูลถั่ว พบได้ในประเทศเขตร้อน เช่น อินเดีย ศรีลังกา พม่า กัมพูชา ลาว เวียดนาม ไทย และ จีนตอนใต้ เป็นพืชที่นำมาทำสมุนไพรรักษาโรค สรรพคุณทางสมุนไพรของฝาง เช่น บำรุงโลหิต ขับเสมหะ แก้อาการร้อนใน เป็นต้น และส่วนต่างๆของฝางสามารถสกัดให้สารเคมีที่มีประโยชน์ทางการแพทย์หลายชนิด

ต้นฝาง ภาษาอังกฤษ เรียก Sappan หรือ Sappan tree ชื่อวิทยาศาสตร์ของฝาง คือ Caesalpinia sappan L. สำหรับชื่อเรียกอื่นๆของฝาง เช่น ขวาง ฝางแดง หนามโค้ง ฝางส้ม ฝางเสน ง้าย ลำฝาง สะมั่วะ โซปั้ก ซูมู่ และ ซูฟังมู่ เป็นต้น

ประโยชน์ของฝาง

เนื้อไม้ฝาง มีสีชมพู สามารถนำเนื้อไม้มาแต่งสีและย้อมสีผ้าให้สีชมพูได้ ในอินโดนีเซียใช้เนื้อไม้ฝากมาแต่งสีเครื่องดื่มให้เป็นสีชมพู นอกจากนั้นสามารถนำเนื้อไม้มาทำเครื่องใช้ต่างๆ และ เป็นเชื้อเพลิง ผลฝางมีสารแทนนิน นำมาใช้ฟอกหนัง

สำหรับด้านการรักษาโรคใช้เป็นยารักษาวัณโรค ท้องเสีย เป็นยาฝาดสมาน เมล็ดเป็นยาระบาย บำรุงโลหิต แก้ร้อนใน ท้องร่วง ช่วยขับประจำเดือน บรรเทาอาการท้องร่วง ขับเสมหะ นอกจากนี้ยังมีฤทธิ์บรรเทาอาการเลือดออกตามอวัยวะต่าง ๆได้ดี

ลักษณะของต้นฝาง

ต้นฝาง เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง เป็นไม้กลางแจ้ง ขยายพันธุ์โดยใช้เมล็ด เจริญเติบโตได้ดีในดินที่ร่วนซุย มักจะพบพรรณไม้ชนิดนี้ได้ตามป่าละเมาะ ป่าเต็งรัง ป่าดิบแล้ง และตามเขาหินปูน ลักษณะของต้นฝาง มีดังนี้

• ลำต้นฝาง ความสูงประมาณ 5-13 เมตร ลำต้นและกิ่งมีหนามแข็งและโค้งสั้นๆ เนื้อไม้หรือแก่นเป็นสีแดงหรือสีเหลืองส้ม
• ใบฝาง ลักษณะเป็นใบประกอบแบบขนนก ปลายใบย่อยกลมถึงเว้าตื้น โคนใบตัดและเบี้ยว ขอบใบเรียบ แผ่นใบคล้ายกระดาษ  ใบมีขนอ่อนๆ
• ดอกฝาง ลักษณะดอกเป็นช่อ ออกดอกตามปลายกิ่งและซอกใบ ช่อดอกยาว ลักษณะเป็นรูปไข่ จะออกดอกในช่วงเดือนมิถุนายนถึงเดือนธันวาคมของทุกปี
• ผลฝาง ลักษณะเป็นฝัก แบนแข็งเป็นจะงอยแหลม สีน้ำตาลเข้ม ภายในฝักมีเมล็ดประมาณ 2-4 เมล็ด ผลฝางจะออกในช่วงเดือนสิงหาคมถึงเดือนพฤษภาคมของทุกปี

สรรพคุณของฝาง

สำหรับการนำฝางมาใช้ประโยชนืด้านการบำรุงร่างกายและการรักษาโรค สมุนไพร สามารถใช้ประโยชน์จาก น้ำมันหอมระเหย เมล็ด แก่นไม้ เนื้อไม้ สมุนไพร สรรพคุณของฝาง มีดังนี้

• น้ำมันระเหยจากฝาง สรรพคุณเป็นยาสมานอย่างอ่อน แก้ท้องเดิน ลดความดัน
• เมล็ดฝาง สรรพคุณเป็นยาระบาย แก้ท้องผูก
• เปลือกลำต้นฝาง สรรพคุณรักษาวัณโรค ช่วยสมานแผล
• แก่นฝาง สรรพคุณบำรุงร่างกาย บำรุงเลือด ทำให้เลือดไหลเวียนดี ลดไข้ แก้ร้อนใน ขับเสมหะ แก้ไอ รักษาหวัด รักษาหืดหอบ แก้ท้องร่วง รักษาแผลลำไส้ รักษาแผลในกระเพาะอาหาร ช่วยขับปัสสาวะ ช่วยขับประจำเดือน  แก้ปวดมดลูก ช่วยคุมกำเนิด ช่วยขับหนอง รักษาโรคผิวหนัง แก้ปวด แก้บวมช้ำ แก้ปวดเมื้อย
• เนื้อไม้ฝาง สรรพคุณรักษาวัณโรค แก้ร้อนใน ขับเสมหะ แก้ท้องร่วง ช่วยสมานแผล บำรุงสำหรับสตรีหลังคลอด

โทษของฝาง

สำหรับข้อควรระวังในการใช้ประโยชน์จากฝางด้านการบำรุงร่างกายและการรักษาโรค มีดังนี้

• แก่นฝาง มีสรรพคุณช่วยคุมกำเนิด สำหรับคนที่ต้องการมีบุตร ไม่ควรกินดื่มน้ำที่มีส่วนผสมของฝาง
• เมล็ดฝาก มีสรรพคุณทำให้ท้องเสีย ไม่ควรรับประทานในปริมาณที่มากเกินไป
• แก่นฝางสรรพคุณช่วยขับระดูสตรี สำหรับสตรีีที่ท้องอื่นๆไม่ควรรับประทานเครื่องดื่มที่มีฝางเป็นส่วนประกอบ

วิธีเตรียมฝางเพื่อทำยาเป็นขับโลหิตระดูของสตรี

• ช่างฝางเสน ปริมาร 15 กรัม และ แก่นขี้เหล็ก 7.5 กรัม
• นำไปต้มกับน้ำสะอาด จนน้ำเปลี่ยนสี
• ใช้ดื่มก่อนประจำเดือนมา ช่วยทำให้ประจำเดือนไม่มีกลิ่นเหม็น และ มาสม่ำเสมอตรงเวลา บำรุงโลหิต

วิธีเตรียมฝางเพื่อทำยารักษาอาการประจำเดือนมาไม่เป็นปกติ 

• เตรียมวัตถุดิบ ได้แก่ แก่นฝางแห้งปริมาณ 70 กรัม ผงโกฐน้ำเต้าปริมาณ 30 กรัม และ น้ำประสานทองบดเป็นผงปริมาณ 15 กรัม
• นำมาต้มกับน้ำสะอาด จนละลายดี เติมเหล้าเข้าผสมตามชอบ
• ใช้ดื่มครั้งละแก้ว 2 ครั้งต่อวัน รักษาให้ประจำเดือนมาปกติได้ดี

Fongza.com เว็บไซต์ที่ทำเนื้อหาเกี่ยวกับการให้ความรู้ด้านสุขภาพ โดยเราเชื่อว่าสุขภาพที่ดีต้องดีทั้งสุขภาพกายและสุขภาพใจ เนื้อหาของเราจึงประกอบด้วย โรคต่างๆ การรักษาโรค สมุนไพร การเลี้ยงลูก แม่และเด็ก การออกกำลังกาย ความสวยความงาม โหงวเฮ้ง และ อาหารสุขภาพ โดยเน้นการให้ความรู้ ไม่ได้มีเจตนาให้คำวินิจฉัยการรักษาโรค การที่ท่านนำเนื้อหาของเราไปใช้ประโยชน์ให้ปรึกษาผู้เชียวชาญก่อน หากป่วยให้เข้ารับการรักษากับแพทย์เท่านั้น

ขอบคุณท่านผู้สนับสนุนการทำเนื้อหา ทรัพทย์ทวี จำหน่ายถุงกระสอบ ถุงกระสอบสำหรับงานขนย้ายต่างๆ ถุงสายรุ้ง ถุงไนลอน ถุงการ์ตูน และ ถุงล้อลาก ถุงราคาถูกที่ใครๆก็จับต้องได้

ปลาไหลเผือก นิยมนำรากมาเป็นส่วนผสมในสมุนไพรรักษาโรค ต้นปลาไหลเผือกเป็นอย่างไร สรรพคุณบำรุงกำลัง เพิ่มสมรรภภาพทางเพศ ทำให้มีลูก โทษปลาไหลเผือกมีอะไรบ้าง

ปลาไหลเผือก คือ พืชชนิดหนึ่งมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Eurocoma lingifolia jack.  มีชื่อเรียกอื่นๆ เช่น หยิงไม่ถึง โสมมาเลเซีย เพียก ตุงสอ แฮพันชั้น เอียนดอน เป็นต้น มีถิ่นกำเนิดอยู่ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เช่น ไทย มาเลเซีย อินโดนีเซีย พม่า ลาว กัมพูชา  ต้นปลาไหลเผือก ในตำราแพทย์แผนไทยในพระคัมภีร์ปฐมจินดา นำรากปลาไหลเผือกตากแห้งมาเป็นส่วนหนึ่งของตำรับยาในการรักษาโรค ซึงบางท้องถิ่นเรียก พญารากเดียว ในด้านความเชื่อโบราณนั้นรากปลาไหลเผือก เชื่อว่าเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ทำให้มีพละกำลังในการออกรบ เชื่อว่าจะทำให้อยู่ยงคงกระพัน รากปลาไหลเผือกจะนำไปปลุกเสก ทำของขลังพกติดตัวเหมือนพระเครื่อง

ลักษณะของต้นปลาไหลเผือก

ต้นปลาไหลเผือก เป็นไม้พุ่มขนาดเล็ก ชอบความชื้นสูง มักจะพบต้นปลาไหลเผือกในป่าต่างๆกัน เช่น ป่าดิบชื้น ป่าดิบแล้ง ป่าเบญจพรรณ เป็นต้น สามรถขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ดพันธ์และการตอนกิ่ง กลักษณะของต้นปลาไหลเผือก มีดังนี้

• รากปลาไหลเผือก มีความยาวและหยั่งลึกลงไปใต้ดิน ลักษณะกลม สีขาวนวล ความยาวมากกว่า 2 เมตร มีรสขมและเบื่อเมาเล็กน้อย
• ลำต้นปลาไหลเปือก ตั้งตรงความสูงประมาณ 10 เมตร เปลือกลำต้นสีน้ำตาล มีกิ่งก้านน้อย กิ่งอ่อนจะมีขนสีน้ำตาล
• ใบปลาไหลเผือก เป็นใบประกอบ ใบเป็นรูปใบหอกแกมรูปไข่ ปลายใบแหลม โคนใบมน ขอบใบเรียบ แผ่นใบหนา ผิวใบด้านเรียบเป็นมัน
• ดอกปลาไหลเผือก ออกดอกเป็นช่อ เป็นกระจุกตามซอกใบและปลายกิ่ง กลีบดอกเป็นรูปใบหอก สีม่วงปนแดง จะออกดอกในช่วงเดือนพฤศจิกายนถึงเดือนเดือนมกราคมของทุกปี
• ผลปลาไหลเผือก ออกผลเป็นพวง หนึ่งพวงจะมี 5 ผลย่อย ลักษณะผลเป็นรูปทรงกลมรี เปลือกนอกบาง ผลเมื่อแก่จะเป็นสีแดงถึงสีม่วงดำ ภายในผลมีเมล็ด 1 เมล็ด ลักษณะของเมล็ดเป็นรูปรี

สรรพคุณของปลาไหลเผือก 

สำหรับการใช้ประโยชน์จากปลาไหลเผือกในการบำรุงร่างกายและการรักษาโรค จะใช้ประโยชน์จากรากของปลาไหลเผือก โดยนำรากมาตากแห้งและบดเป็นส่วนผสมของสมุนไพรต่างๆ สรรพคุณของรากปลาไหลเผือก มีดังนี้

• เป็นยาบำรุงกำลัง บำรุงร่างกาย ช่วยผ่อนคลายอาการปวดเมื่อย
• เพิ่มสมรรถภาพทางเพศ บำรุงกำลังทางเพศ ช่วยทำให้เลือดไหลเวียนดี เพิ่มการสร้างอสุจิ กระตุ้นลูกอัณฑะให้สร้างอสุจิมากขึ้น กระตุ้นให้มีอารมณ์ทางเพศมากขึ้น กระตุ้นต่อมสมองให้เร่งการผลิตฮอร์โมนเพศชายมากขึ้น เพิ่มความแข็งแรงให้กับสเปริ์ม มีจำนวนมากขึ้น
• บำรุงโลหิต ช่วยรักษาความดันโลหิตร่างกาย
• ช่วยขับพิษออกจากร้างกาย เช่น ถ่ายฝีในท้อง ถ่ายพิษไข้ พิษเสมหะ และพิษจากโลหิต  ช่วยขับเหงื่อ ทำให้อาเจียน ช่วยขับปัสสาวะ ช่วยขับน้ำเหลือง แก้พิษจากแมลงสัตว์กัดต่อย
• ช่วยลดไข้ เสริมสร้างภูมิต้านทานโรคให้ร่างกาย แก้ปวดหัว แก้เจ็บคอ
• แก้ปวดท้อง แก้อาการปวดเมื่อย แก้ปวดทั่วไป ปวดข้อ ปวดตามร่างกาย แก้บวม แก้บิด
• รักษาอาการท้องเสีย
• ช่วยขับพยาธิ
• สำหรับสตรีหลังคลอด
• รักษาแผล แก้ฝี แผลพุพอง แผลเรื้อรัง บรรเทาอาการผื่นคัน

โทษของปลาไหลเผือก

สำหรับการใช้ประโยชน์จากปลาไหลเผือก นิยมนำรากมาตากแห้งและบดเพื่อเป็นส่วนผสมของยาสมุนไพรในการรักษาโรค การนำรากสดมาใช้ อาจทำให้เกิดพิษต่อร่างกายได้ เพราะ รากมีพิษเบื่อ ทำให้เมาได้ โทษของปลาไหลเผือก มีดังนี้

• สำหรับหญิงตั้งครรภ์หรืออยุ่ในระหว่างการให้นมบุตร ไม่ควรรับประทาน การใช้ในปริมาณที่สูงเกินไปและติดต่อกันเป็นระยะเวลานาน จะก่อให้เกิดผลข้างเคียงของแอนโดรเจน ทำให้ต่อมลูกหมากโตและทำให้เกิดอาการนอนไม่หลับได้
• รากปลาไหลเผือก มีพิษเบื่อเมา การนำมาใช้จึงต้องระวัง เพราะ อาจทำให้เกิดอาการปวดเมื่อย วิงเวียนศีรษะ หรือมีไข้อ่อนๆ หากมีอาการดังกล่าวก็ให้หยุดรับประทานแล้วดื่มน้ำเยอะๆ จนกว่าอาการจะหายไป

Fongza.com เว็บไซต์ที่ทำเนื้อหาเกี่ยวกับการให้ความรู้ด้านสุขภาพ โดยเราเชื่อว่าสุขภาพที่ดีต้องดีทั้งสุขภาพกายและสุขภาพใจ เนื้อหาของเราจึงประกอบด้วย โรคต่างๆ การรักษาโรค สมุนไพร การเลี้ยงลูก แม่และเด็ก การออกกำลังกาย ความสวยความงาม โหงวเฮ้ง และ อาหารสุขภาพ โดยเน้นการให้ความรู้ ไม่ได้มีเจตนาให้คำวินิจฉัยการรักษาโรค การที่ท่านนำเนื้อหาของเราไปใช้ประโยชน์ให้ปรึกษาผู้เชียวชาญก่อน หากป่วยให้เข้ารับการรักษากับแพทย์เท่านั้น

ขอบคุณท่านผู้สนับสนุนการทำเนื้อหา ทรัพทย์ทวี จำหน่ายถุงกระสอบ ถุงกระสอบสำหรับงานขนย้ายต่างๆ ถุงสายรุ้ง ถุงไนลอน ถุงการ์ตูน และ ถุงล้อลาก ถุงราคาถูกที่ใครๆก็จับต้องได้