ระบบประสาทถูกทำลาย คือ ระบบประสาทส่วนกลางและเส้นประสาทถูกทำลาย ทำให้เสี่ยงอัมพาตและเสียชีวิต มักเกิดจากอุบัติเหตุ การกระแทกอย่างรุนแรง แนวทางการรักษามีอะไรบ้าง
ระบบประสาท
ระบบประสาทของสิ่งมีชีวิตสัตว์ มีหน้าที่ควบคุมการทำงานของกล้ามเนื้อและอวัยวะต่างๆในร่างกาย หากระบบประสาทถูกทำลาย มักจะส่งผลให้เป็นอัมพาตหรือตายได้
ระบบประสาทของสัตว์ที่มีกระดูกสันหลัง นั้นมีสองส่วน คือ ระบบประสาทกลาง ( central nervous system – CNS ) และ ระบบประสาทนอกส่วนกลาง ( peripheral nervous system – PNS )
- ระบบประสาทกลาง คือ สมองและไขสันหลัง
- ระบบประสาทนอกส่วนกลาง คือ เส้นประสาทและนิวรอนที่ไม่ได้อยู่ในระบบประสาทกลาง โดยระบบประสาทนอกส่วนกลาง แบ่งออกเป็นระบบประสาทกาย ( somatic nervous system ) และระบบประสาทอิสระ ( autonomic nervous system )
ภาวะระบบประสาทถูกทำลาย คือ ภาวะระบบประสาทถูกทำลาย จากสาเหตุต่างๆ ส่งผลต่อระบบการควบคุมร่างกายทุกส่วนมีปัญหาการทำงาน เป็นอาการของโรคอย่างหนึ่ง โรคระบบประสาทและสมอง มักเกิดกับผู้ที่ได้รับอุบัติเหตุ แรงกระแทก แรงอัด การได้รับปาดเจ็บจากการต่อสู่ โดยการใช้อาวุธ เช่น ปืน มีด ดาบ ทำให้เส้นประสาทได้รับความเสียหาย หากโดยเส้นประสาทที่สำคัญบริเวณกระดูกสันหลัง ก้านสมอง สมอง มักจะมีอาการรุนแรง
ทำให้เกิดโรคอัมพฤษ์ อัมพาต ได้ ทั้งนี้อาการต่างๆของโรคนี้สามารถเกิดขึ้นได้ทุกเพศทุกวัย แต่เพศชายมักมีความเสี่ยงมากกว่าเนื่องจากวิธีการใช้ชีวิตที่มีโอกาสประสบกับเหตุการณ์รุนแรงๆต่างๆได้มากกว่าเพศหญิง
สาเหตุของระบบประสาทถูกทำลาย
สาเหตุของระบบประสาทถูกทำลาย คือ การถูกทำลายที่ระบบประสาทส่วนกลางและระบบประสาทส่วนนอกส่วนกลาง ซึ่งอาจเกิดได้หลายสาเหตุ แต่โดยมากเกิดจากการถูกกระแทกอย่างรุนแรงไม่ว่าจะด้วยอุบุติเหตุหรือการถูกกระแทกอย่างตั้งใจ โดยสามารถสรุป ได้ดังนี้
- การเกิดอุบัติเหตุอย่างรุนแรง แรงกระแทกทำให้ระบบประสาทโดยเฉพาะ สมอง และ กระดูกสันหลังถูกทำลาย
- การได้รับบาดเจ็บจากอาวุธ เช่น ปืน ไม้ หรือ มีด เป็นต้น โดยโดนทำร้ายที่ระบบประสาทในจุดที่สำคัญ เช่น สมอง กระดูกสันหลัง หรือ เส้นประสาท
- การรับสารพิษบางชนิดทำลายระบบประสาทโดยตรง หรือ การถูกสัตว์มีพิษทำลายระบบประสาท เช่น งูกัด
การรักษาระบบประสาทถูกทำลาย
สำหรับผู้ที่ป่วยภาวะระบบประสาทถูกทำลาย มีความเสี่ยงสูงในการอัมพาต หรือ เสียชีวิต ถือเป็นภาวะวิกฤต ซึ่งแนวทางการรักษาระบบประสาทถูกทำลาย ต้องรักษาจากสาเหตุ โดยต้องตรวจการตอบสนองของระบบประสาท การตรวจรีเฟรกซ์ของอวัยวะที่สำคัญต่างๆ และรักษาตามอาการ เท่าที่จะสามารถรักษาได้ โดยแนวทางการรักษามีดังนี้
- หากเส้นประสาทฉีกขาดสามารถ ผ่าตัดเพื่อต่อเส้นประสาทได้
- การรักษาตามอาการที่พบ เช่น หากมีการตกเลือดจะต้องห้ามเลือดก่อน การรักษาการติดเชื้อต่างๆ การขับพิษออกจากร่างกาย
- การผ่าตัดเพื่อทำวัตถุที่ฝังในร่างกายออก
- การผ่าตัดเพื่อต่อเส้นประสาท
- การฟื้นฟูร่างกาย เช่น การทำกายภาพบำบัด
- การฟื้นฟูสภาพจิตใจของผู้ป่วยในรายที่ไม่สามารถรักษาให้หายกลับมาเดินได้ ให้สามารถยอมรับความจริงและใช้ชีวิตต่อไปอย่างมีความสุขได้
- การฝึกการใช้อุปกรณ์ช่วยเดินต่างๆ เช่น ไม้เท้า วิลแชร์
- การอบรมญาติผู้ดูแลให้มีการดูแลอย่าใกล้ชิด ฝึกการทำกิจวัตรประจำวัน ให้ผู้ป่วยสามารถช่วยเหลือตนเองได้
การป้องกันระบบประสาทถูกทำลาย
สาเหตุของระบบประสาทถูกทำลายมาจากการถูกกระแทกที่ระบบประสาทอย่างรุนแรง ดังนั้น การป้องกันที่ดีที่สุด คือ การหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงต่างๆที่จะทำให้เกิดการกระแทกอย่างรุนแรง โดยแนวทางการป้องกันมีดังนี้
- พักผ่อนร่างกายและจิตใจให้พร้อมสำหรับทำกิจกรรมในแต่ละวัน การขาดการพักผ่อนทำให้ระบบสมองสั่งการช้า ทำให้เกิดอุบัตติเหตุได้ง่าย
- หลีกเลี่ยงการขับรถด้วยความเร็วสูงเกินไป การขับรถเร็วทำให้ีโอกาสเกิดอุบัติเหตุที่รุนแรงได้มากกว่าคนขับรถช้า
- หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ต้องเสี่ยงต่อการกระแทกอย่างรุนแรง
- หลีกเลี่ยงการอยู่ในสถานที่ที่มีความเสียงในการติดเชื้อโรคหรือการได้รับสารพิษอย่างรุนแรง เช่น น้ำโคลน โรงงานที่มีสารพิษ เป็นต้น
