โรคหูคอจมูก โรคเกี่ยวกับหู ลำคอ จมูก ไซนัส ต่อมน้ำลาย ต่อมไทรอยด์ ต่อมทอนซิล และ หลอดลม โรคหูคอจมูกมีอะไรบ้าง สาเหตุ อาการ การรักษาและการป้องกันโรคทำอย่างไร
โรคหูคอจมูก ( Ear Throat Nose disease ) เป็นกลุ่มอาการของโรคที่เกิดได้กับทุกคน ซึ่งแพทย์ทั่วไปสามารถรักษาผู้ป่วยโรคทางหูคอจมูก ได้บางโรค เช่น โรคหวัด เลือดกำเดา แต่หากกล่าวถึงโรคหูคอจมูกนั้นจะมีความซับซ้อนกว่าโรคทั่วไป การรักษาโรคหูคอจมูก ต้องใช้แพทย์เฉพาะทาง เรียก แพทย์หูคอจมูก ใน แผนกหูคอจมูก หรือ โสต ศอ นาสิก ที่โรงพบาบาล
โรคเกี่ยวกับหูคอจมูก
- ไข้หวัด
- โรคคางทูม
- โรคคอตีบ
- ไซนัสอักเสบ
- โรคหูน้ำหนวก
- โรคหูชั้นกลางอักเสบ
- ต่อมทอนซิลอักเสบ
- โรคไทรอยด์
- โรคคอพอก
- มะเร็งต่อมไทรอยด์
- หลอดลมอักเสบ
- โรคริดสีดวงจมูก
- มะเร็งหลอดอาหาร
- มะเร็งกล่องเสียง
- โรคมะเร็งลำคอ
- ไข้หวัดใหญ่
- โรคหูดับฉับพลัน
- โรคคออักเสบ
- โรคเจ็บคอสเตรปโธรท
- อาการโลกหมุน
- ภาวะแคลเซียมในเลือดต่ำ
- นิ้วต่อมน้ำลาย
- ท่อน้ำลายอุดตัน
- โรคอะคาเลเซีย(Achalasia)
- โรคกรดไหลย้อน
- โรคหลอดอาหารอักเสบ
- แก้วหูทะลุ
- การนอนกรน
- โรคหูด
- โรคติดเชื้อเอชพีวี ( HPV )
อวัยวะในระบบหูคอจมูก
สำหรับอวัยวะที่เกี่ยวข้องกับ โสต ศอ นาสิก นั้น ประกอบด้วย หู จมูก ไซนัส ลำคอ ต่อมไทรอยด์ ต่มน้ำลาย ต่อมทอนซิล และหลอดลม โดยรายละเอียดของอวัยวะต่างๆ มีดังนี้
- หู คือ อวัยวะที่ใช้ในการรับเสียงและช่วยเรื่องการทรงตัวของร่างกาย
- จมูก คือ อวัยวะที่ทำหน้าที่รับกลิ่น และ ลำเลียงอากาศเข้าสู่ร่างกาย
- ไซนัส คือ อวัยวะที่ทำหน้าที่ช่วยปรับอุณหภูมิของอากาศให้เหมาะสมก่อนที่จะเข้าสู่ลำคอ
- ลำคอ คือ อวัยวะที่ทำหน้าที่เป็นทางผ่านของอาหารและอากาศ เข้าสู่ระบบทางเดินหายใจ และ ระบบทางเดินอาหาร
- ต่อมน้ำลาย คือ อวัยวะที่ทำหน้าที่ผลิตน้ำลาย โดยน้ำลายมีหน้าที่ช่วยการย่อยอาหาร และ หล่อลื่น สร้างความชุ่มชื้นในช่องปากและในลำคอ
- ต่อมทอนซิล คือ ต่อมไร้ท่ออยู่บริเวณลำคอ ทำหน้าที่สร้างภูมิต้านทานโรคให้กับร่างกาย และ สร้างฮอร์โมนของร่างกาย
- ต่อมไทรอยด์ คือ ต่อมไทรอยด์ที่มีหน้าที่รักษาสมดุลย์ของการใช้พลังงานในร่างกาย ต่อมไทรอยด์จะสร้างฮอร์โมนไทรอยด์
- หลอดลม คือ อวัยวะที่ทำหน้าที่เป็นในการลำเลียงอาการเข้าสู่ปอด
สาเหตุของการเกิดโรคหูคอจมูก
สำหรับภาวะการเกิดโรคที่หูคอจะมูกนั้น มีสาเหตุหลักของการเกิดโรค ได้ดังนี้
- เกิดจากการถ่ายทอดทางพันธุกรรม
- ภาวะการพิการโดยกำเนิด
- ภาวะการการติดเชื้อโรคที่หูคอจมูก
- ภาวะความผิดปรกติของฮอร์โมน ซึ่งเกิดจากต่อมไร้ท่อต่อมไร้ท่อ คือ ต่อมไทรอยด์ และ ต่อมพาราไทรอยด์
- ภาวะการเกิดเนื้องอกที่หูคอจมูก
- การสูบบุหรี่และการดื่มเครื่องดื่มผสมแอลกอฮอล์
- การเกิดอุบัติเหตุกระแทกอย่างรุนแรงที่หุคอจมูก
อาการของโรคหูคอจมูก
สำหรับอาการของโรคเกี่ยวกับหูคอและจมูก มีความแตกต่างกัน แต่สามารถสังเกตุอาการพื้นฐานของโรคหูคอจมูก ได้ดังนี้
- อาการมีไข้ ปวดศีรษะ ปวดบวมที่อวัยวะหูคอจมูก เช่น จมูกบวม หูบวม เจ็บคอ เป็นต้น
- มีสารคัดหลั่งผิดปกติ เช่น น้ำมูกจากจมูก เสมหะจากคอ มีหนองและของเหลวออกจากหู เป็นต้น
- อาการยินเสียงลดลง
- อาการไม่ได้กลิ่น
- อาการเจ็บคอ
- อาการมีแผลที่หูคอจมูก เช่น มีแผลในช่องปาก แผลที่ลิ้น เหงือกอักเสบ เป็นต้น
- อาการมีก้อนเนื้อในหูคอจมูก เช่น มีก้อนที่เพดานปาก มีก้อนที่ต่อมน้ำลาย เป็นต้น
- มีเลือดออกจากอวัยวะหูคอจมูก
- อาการเสียงผิดปรกติ
การวินิจฉัยโรคหูคอจมูก
สำหรับการวินิจฉัยโรคหูคอจมูก ของแพทย์นั้น จะใช้การสังเกตุอาการต่างๆของผู้ป่วย ซักประวัติทางการแพทย์ การตรวจร่างกายทั่วไป และ การตรวจหูคอจมูก ซึ่งเครื่องมือที่ใช้ในการช่วยการวินิจฉัย เช่น ตรวจเอกซเรย์ภาพไซนัส ตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์กล่องเสียง การส่องกล้องตรวจ เป็นต้น
การรักษาโรคหูคอจมูก
สำหรับแนวทางการรักษาโรคเกี่ยวกับหูคอจมูก นั้นมี 2 แนวทางหลัก คือ การรักษาโรคที่สาเหตุของการเกิดโรค และ รักษาเพื่อประคับประคองตามอาการของโรค โดยรายละเอียด ดังนี้
- การรักษาตามสาเหตุของการเกิดโรค เช่น หากเกิดจากการติดเชื้อโรค จะใช้การใหเนาปฏิชีวนะเพื่อฆ่าเชื้อโรค การผ่าตัดก้อนเนื้อออกจากอวัยวะหูคอจมูก เป็นต้น
- การรักษาด้วยการประคับประคองตามอาการ เช่น การให้ยาแก้ปวด การให้ยาลดไข้ การใช้ยาแก้อักเสบ เป็นต้น
การป้องกันการเกิดโรคหูคอจมูก
สำหรับหลักการในการป้องการเกิดโรคเกี่ยวกับหูคอจมูก สามารถป้องกันการเกิดโรค ตามแนวทางดังต่อไปนี้
- รักษาสุขภาพร่างกายให้แข็งแรง ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
- พักผ่อนให้เพียงพอ
- รับประทานอาหารที่มีประโยชน์
- ดื่มน้ำสะอาดให้เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย
- หลีกเลี่ยงการสูดฝุ่นละออง หากมีความจำเป็นควรใส่หน้ากากป้องกัน
- หลีกเลี่ยงฟังเสียงดังมากๆ หากจำเป็นควรใส่เครื่องป้องกัน เช่น เอาสำลีอุดหูเพื่อลดเสียงที่เข้าหู เป็นต้น
- ระมัดระวังการเกิดอุบัติเหตุต่างๆ
- ไม่สูบบุหรี่และไม่ดื่มเครื่องดื่มผสมแอลกอฮอล์
- รับการฉีดวัคซีนป้องกันโรคต่างๆเกี่ยวกับหูคอจมูก เช่น วัคซีนโรคคางทูม วัคซีนโรคหัด เป็นต้น
โรคหูคอจมูก โสตศอนาสิก การเกิดโรคเกี่ยวกับหู ลำคอ จมูก ไซนัส ต่อมน้ำลาย ต่อมไทรอยด์ ต่อมทอนซิล และ หลอดลม สาเหตุของโรค อาการของโรค แนวทางการรักษาและการป้องกัน
Last Updated on November 7, 2024