มะเร็งช่องปาก มีก้อนในปาก โรคเสี่ยงคนสูบบุหรี่ เป็นอย่างไร

มะเร็งช่องปาก ยังไม่ทราบสาเหตุของโรค คนสูบบุหรี่เสี่ยงมะเร็งช่องปากสูง อาการมีก้อนในปาก เจ็บคอเรื้อรัง มีแผลในปากเรื้อรัง การรักษาและป้องกันต้องทำอย่างไรมะเร็งช่องปาก โรคมะเร็ง มะเร็งในช่องปาก โรคไม่ติดต่อ

โรคมะเร็งช่องปาก ( Oral cancer ) คือ มะเร็งที่เกิดขึ้นที่ปาก รวมถึงอวัยวะในช่องปาก เช่น ลิ้น กระพุ้งแก้ม ริมฝีปาก เหงือก เพดานปาก พื้นใต้ลิ้น ลิ้นไก่ และ ต่อมทอนซิล มีปัจจัยเสี่ยงมาจากพฤติกรรมในชีวิตประจำวัน มักเกิดกับเพศชายมากกว่าเพศหญิง และพบมากในกลุ่มคนอายุ 40 ปีขึ้นไป

สำหรับพฤติกรรมที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็งในช่องปาก ได้แก่ การสูบบุหรี่ การดื่มเครื่องดื่มผสมแอลกอฮอล์ กลุ่มคนเหล่านี้จะมีโอกาสเสี่ยงการเกิดโรคมะเร็งในช่องปากมากกว่าคนทั่วไปมากถึงประมาณ 15 เท่า

สาเหตุการเกิดโรคมะเร็งช่องปาก 

สำหรับสาเหตุของการเกิดโรคมะเร็งในช่องปาก ในปัจจุบันยังไม่สามารถหาสาเหตุที่แท้จริงของการเกิดโรคได้ แต่พบว่ามีปัจจัยเสี่ยงต่อการกระตุ้นให้เกิดมะเร็งช่องปาก คือ การดื่มสุราและการสูบบุหรี่ ร้อยละ 90 ของผู้ป่วยโรคมะเร็งช่องปากมีพฤติกรรมการสูบบุหรี่และดื่มสุรา นอกจากนั้นยังมีปัจจัยเสี่ยงอื่นๆที่กระตุ้นการเกิดโรคมะเร็งช่องปากด้วย มีดังนี้

  • ภาวะการติดเชื้อไวรัสเอชพีวี ( HPV )
  • อาการเหงือกอักเสบแบบเรื้อรัง หากเกิดขึ้นแบบซ้ำๆ อาจกระตุ้นให้เกิดเซลล์มะเร็งได้
  • การเคี้ยวหมากของผู้สูงวัย ทำให้เกิดการสะสมของเชื้อโรคในช่องปากอย่างต่อเนื่องเป็นเวลานาน

ระยะของมะเร็งช่องปาก

สำหรับโรคมะเร็งช่องในปาก สามารถแบ่งระยะของการเกิดโรคได้เป็น 4 ระยะ เหมือนโรคมะเร็งอื่นๆ โดยรายละเอียด ดังนี้

  • มะเร็งช่องในปาก ระยะที่ 1 เกิดก้อนเนื้อในช่องปาก แต่มีขนาดไม่ใหญ่ ขนาดน้อยกว่า 2 เซนติเมตร
  • มะเร็งช่องในปาก ระยะที่ 2 เกิดก้อนเนื้อในช่องปาก ซึ่งมีขนาดใหญ่ขึ้นโตมากกว่า 2 เซนติเมตร แต่ยังน้อยก่วา 4 เซนติเมตร ระยะนี้จะมีอาการระคายเคืองในช่องปาก
  • มะเร็งช่องในปาก ระยะที่ 3 ขนาดของก้อนเนื้อใหญ่กว่า 4 เซนติเมตร เซลล์มะเร็งแพร่กระจายไปต่อมน้ำเหลืองที่คอ ในระยะนี้เกิดขึ้นเพียงข้างเดียวของลำคอ
  • มะเร็งช่องในปาก ระยะที่ 4 ระยะนี้ก้อนเนื้อ เซลล์มะเร็งแพร่กระจายไปต่อมน้ำเหลือง และ แพร่กระจายเข้าสู่กระแสเลือดไปยังอวัยวะอื่นๆ ระยะนี้เป็นระยะรุนแรง สามารถเสียชีวิตได้

อาการโรคมะเร็งช่องปาก

สำหรับอาการของผู้ป่วยโรคมะเร็งในช่องปาก จะพบว่าในช่องปากมีสีขาวหรือสีแดงบริเวณลิ้นและกระพุ้งแก้ม หากเกิดรอยลักษณะดังกล่าวเป็นเวลานาน เป็นสัญญาณบ่งบอกถึงโรคมะเร็งช่องปาก ควรพบแพทย์เพื่อเข้ารับการวินิจฉัยโรค แต่โดยทั่วไปสามารถสังเกตุอาการของโรคมะเร็งในช่องปาก ได้ดังนี้

  • มีรอยสีขาวหรือรอยด่างแดงในช่องปาก
  • มีอาการบวม มีตุ่ม หรือ ก้อนเนื้อในช่องปาก ริมฝีปาก ลิ้น หรือ เหงือก
  • มีเลือดไหลในช่องปากโดยไม่ทราบสาเหตุ
  • รู้สึกระคายเคืองภายในลำคอเหมือนมีบางสิ่งบางอย่างติดอยู่
  • มีอาการชา หรือ มีอาหารเจ็บ บริเวณใบหน้า ปาก หรือ ลำคอ โดยอาการไม่หายภายในระยะเวลา 2 สัปดาห์
  • มีการเปลี่ยนแปลงของตัวฟัน เช่น การสบฟัน หรือ การเคี้ยว
  • มีอาการเจ็บคอแบบเรื้อรัง
  • เสียงเปลี่ยน เช่น เสียงแหบ
  • มีอาการเจ็บหู
  • น้ำหนักลดอย่างมาก

การตรวจวินิจฉัยโรคมะเร็งช่องปาก

สำหรับแนวทางการวินิจฉัยโรคมะเร็งในช่องปาก ต้องตัดชื้นเนื้อต้องสงสัยไปตรวจหาเซลล์มะเร็ง โดยแนวทางการวินิจฉัยโรค มีดังนี้

  • การตรวจประวัติการรักษา อาการต่างๆเบื้องต้น
  • การตรวจร่างกายทั่วไป ตรวจก้อนเนื้อบริเวณลำคอ การตรวจช่องปาก
  • การตัดก้อนเนื้อเพื่อมาตรวจทางพยาธิวิทยา
  • การตรวจเลือดเพื่อประเมินร่างกายผู้ป่วย ได้แก่ เบาหวาน การทำงานของไต ตับ กระดูก สมดุลเกลือแร่ในร่างกาย
  • X-ray ดูช่องอก ปอด หัวใจ
  • ตรวจปัสสาวะ
  • การตรวจโดยเอ็มอาร์ไอ บริเวณปากและลำคอเพื่อประเมินการลุกลามของโรค
  • การอัลตราซาวน์ดูการลุกลามของโรคในตับ
  • การตรวจทางทันตกรรมเพื่อดูแลรักษาฟันร่วมกับการรักษาต่างๆ

การรักษาโรคมะเร็งช่องปาก

สำหรับแนวทางการรักษาโรคมะเร็งช่องปาก แพทย์จะใช้การผ่าตัด ร่วมกับ การฉายรังสี ทั้งนี้จะขึ้นอยู่กับ ระยะของการเกิดโรค ขนาดและตำแหน่งของเซลล์มะเร็ง รายละเอียดของการรักษาโรคมะเร็งในช่องปาก มีดังนี้

  • การผ่าตัด สามารถทำได้ในระยะต้นของโรค แต่ไม่เกินระยะสาม มักมีผลข้างเคียงทำให้เกิด อาการปวดเจ็บ หรืออาจเกิดการติดเชื้อ
  • รังสีรักษา สามารถทำได้โดยการฉายโดยตรงหรือฝังแร่ ซึ่งมักใช้ร่วมกับการผ่าตัด ผลข้างเคียงที่เกิดคือผิวหนังบริเวณที่ได้รับรังสี จะต้องได้รับการดูแลอย่างถูกวิธี
  • เคมีบำบัด ใช่ร่วมกับวิธีอื่นขึ้นอยู่กับการพิจารณาของแพทย์ มักมีผลข้างเคียงที่พบได้บ่อยคือ คลื่นไส้ อาเจียน น้ำหนักลด เกร็ดเลือดต่ำ ซีด เม็ดเลือดขาวต่ำ

การป้องกันการเกิดโรคมะเร็งช่องปาก

สำหรับแนวทางการป้องกันการเกิดโรคมะเร็งในช่องปาก ยังไมสามารถทำได้ เนื่องจากเทคโนโลยีทางการแพทย์ยังไม่ทราบสาเหตุของการเกิดโรค สิ่งที่สามารถทำได้ คือ การงดเว้นปัจจัยเสียงที่กระตุ้นให้เกิดโรค แนวทางการป้องกันโรค มีดังนี้

  • ไม่เครื่องดื่มผสมแอลกอฮอล์
  • ไม่สูบบุหรี่
  • พักผ่อนให้เพียงพอ
  • รับประทานอาหารที่มีประโยชน์
  • รักษาสุขภาพในช่องปาก และ แปรงฟันหลังรับประทานอาหาร
  • หมั่นสังเกตุอาการตนเอง โดยเฉพาะในช่องปาก หากพบอาการผิดปกติตุ่มหนอง ก้อนเนื้อควรรีบปรึกษาแพทย์

มะเร็งช่องปาก โรคอันตรายโรคหนึ่ง ยังไม่ทราบสาเหตุของโรค คนสูบบุหรี่มีโอกาสเสี่ยงเกิดโรคสูง อาการสำคัญที่พบ คือ มีก้อนในปาก เจ็บคอเรื้อรัง มีแผลในปากเรื้อรัง การรักษาโรคมะเร็งในช่องปาก ต้องทำอย่างไร

Last Updated on March 18, 2021