บุก พืชท้องถิ่นใช้ทำแป้งได้ สมุนไพร สรรพคุณและโทษ มีอะไรบ้าง

บุก บุกคางคก หัวบุกนำมาทำแป้งได้ กินแล้วไม่อ้วน ต้นบุกเป็นอย่างไร สรรพคุณช่วยลดน้ำตาลในเลือด ขับเสมหะ แก้ไอ รักษาแผลไฟไหม้น้ำร้อนลวก โทษของบุก มีอะไรบ้างบุก สมุนไพร สรรพคุณบุก

ต้นบุกคางคก ภาษาอังกฤษ เรียก Stanley’s water-tub ชื่อวิทยาศาสตร์ของบุกคางคก คือ Amorphophallus paeoniifolius (Dennst.) Nicolson  สำหรับชื่อเรียกอื่นๆของบุกคางคก คือ บุกหลวง บุกหนาม เบีย เบือ บักกะเดื่อ กระบุก บุกคุงคก หัวบุก มันซูรัน  กระแท่ง บุกรอ หัววุ้น บุกอีรอกเขา เป็นต้น ต้นบุกคางคกเป็นพืชตระกูลบอน

บุกในประเทศไทย

ประเทศไทยสามารถปลูกบุกได้ทั่วไป พบได้ทุกภาค การปลูกบุกนิยมนำหัวบุกมาใช้ประโยชน์ด้านอุตสาหกรรม โดยนำเอามาผลิตแป้ง และ แปรรูปเป็นสินค้าด้านอาหารต่างๆ เช่น แผ่นบุกแห้ง ผงวุ้นบุก ผงวุ้นกลูโคแมนแนน และ ผลิตภัณฑ์อาหารเสริมต่างๆ นอกจากนั้นยังนำมาทำวุ้นเส้น สำหรับรับประทานได้

ลักษณะของต้นบุกคางคก

ต้นบุกคางคก เป็นพืชล้มลุก มีหัวอยู่ใต้ดิน อายุยืนยาน สามารถขยายพันธุ์ด้วยวิธีการแยกหน่อ ลักษณะของต้นบุกคางคก มีดังนี้

  • ลำต้นบุกคางคก ลักษณะตั้งตรง ลำต้นอวบน้ำ ความสูงประมาณ 1 เมตร แก่นลำต้นมีผิวขรุขระ ตัวลำต้นกลมสีเขียว มีหัวบุกอยู่ใต้ดิน ลำต้นบุกแทงออกมาจากหัวบุก หัวบุกมียาง
  • ใบบุกคางคก เป็นใบเดี่ยวใบอยู่ปลายของก้านใบ ลักษณะใบยาว ลักษณะใบแผ่ออกคล้ายร่มที่กางแล้ว ขอบใบเว้าลึก ก้านใบกลม ลักษณะกาบใบอวบน้ำ
  • ดอกบุกคางคก ออกดอกเป็นช่อ ซึ่งดอกบุกแทงขึ้นมาจากโคนลำต้น ปลายช่อดอกเป็นรูปกรวยคว่ำขนาดใหญ่ ดอกมีกลิ่นเหม็นเน่า
  • ผลบุกคางคก ลักษณะของผลเป็นทรงรียาว เนื้อนุ่ม ผลจะขึ้นเป็นช่อๆจำนวนมาก ผลอ่อนบุกสีเขียว ผลสุกของบุกสีเหลืองส้ม ภายในผลมีเมล็ด ลักษณะเมล็ดกลมรี

สารสำคัญในบุก

หัวบุก มีสารเคมีสำคัญ คือ กลูโคแมนแนน ( glucomannan ) ซึ่งมีคุณสมบัติคล้ายเพกติน ช่วยกำจัดเสมหะ แก้ไอ แก้พิษงู รักษาแผลไฟไหม้น้ำร้อน ช่วยลดน้ำตาลในเส้นเลือด ได้

สรรพคุณของบุก

สำหรับการใช้ประโยชน์จากบุก ด้านการบำรุงร่างกายและการรักษาโรค สามารถใช้ประโยชน์จาก หัวบุก ราก และ ผล สรรพคุณของบุก มีดังนี้

  • หัวบุก สรรพคุณบำรุงระบบทางเดินอาหาร ช่วยลดน้ำตาลในเส้นเลือด แก้ไอ ป้องกันมะเร็ง แก้ไข้ ขับเสมหะ แก้ท้องมาน ช่วยให้ประจำเดือนมาปรกติ แก้พิษงู รักษาแผลน้ำร้อนลวก รักษาแผลหนอง แก้ปวด แก้บวม ลดความอ้วน
  • รากบุก สรรพคุณรักษาริดสีดวงทวาร ช่วยขับระดูของสตรี รักษาฝี
  • ผลบุก สรรพคุณเพิ่มสมรรถภาพทางเพศ

โทษของบุก

การรับประทานบุก หรือ ใช้ประโยชน์จากบุกในการรักษาโรค มีข้อควรระวัง เนืองจากบุกมียางและมีความเป็นพิษ ต้องมีการนำมาทำให้พิษออกก่อนจึงจะไม่เกิดโทษ โทษของบุก มีดังนี้

  • ยางจากหัวบุก หากสัมผัสทำให้ระคายเคืองผิวหนัง ทำให้เกิดอาการคัน หากเข้าตาทำให้แสบตา หากรุนแรงทำให้ตาบอดได้
  • การรับประทานบุกโดยไม่เอายางออกก่อน ทำให้ระคายเคืองปากได้
  • ผงวุ้นจากบุก หากกินในปริมาณมากเกินไป อาจทำให้ท้องอืดได้

บุก หรือ บุกคางคก พืชท้องถิ่น หัวบุกนำมาทำแป้งได้ กินแล้วไม่อ้วน ลักษณะของต้นบุก เป็นอย่างไร สรรพคุณของบุก เช่น ช่วยลดน้ำตาลในเลือด ขับเสมหะ แก้ไอ รักษาแผลไฟไหม้น้ำร้อนลวก โทษของบุก มีอะไรบ้าง

Last Updated on March 18, 2021