หมามุ่ย ขนหมามุ่ยมีสารเซโรโทนิน Serotonin ทำให้คัน เมล็ดของหมามุ่ยมีความเป็นพิษ แต่สามารถนำมาทำยาสมุนไพรได้ สามารถใช้ ราก ใบ ฝัก เมล็ด รักษาโรคได้ ใช้อย่างไร
ต้นหมามุ่ย ภาษาอังกฤษ เรียก Mucuna ชื่อวิทยาศาสตร์ของหมามุ่ย คือ Mucuna pruriens (L.) DC. เป็นพืชตระกูลถั่ว หมามุ่ย เป็นพืชที่มีถิ่นกำเนิดในประเทศเขตร้อน ทวีปแอฟริกาและเอเชีย สามารถพบหมามุ่ยได้ในหลายประเทศ เช่น ไทย อินเดีย จีน พม่า ลาว กัมพูชา เป็นต้น
ขนของหมามุ่ยมี สารเซโรโทนิน หากถูกผิวหนังแล้วจะทำให้มีอาการคัน บวมแดง แต่สามารถแก้พิษคันของหมามุ่ยได้ โดยใช้เทียนไขลนไฟให้ ตัวขนอ่อนตัวลง หรือ ใช้ข้าวเหนียวนำมาแปะ และ คลึงจนเนื้อข้าวเหนียวกลืนกัน จนดึงขนออกมากจากผิวหนัง แต่หากกรณีที่อาการไม่ดีขึ้น หรือใช้คาลาไมน์มาทา
ลักษณะของต้นหมามุ่ย
หมามุ่ย เป็นพืชล้มลุกตระกูลถั่ว สามารถขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเมล็ดพันธ์ พบได้ทั่วไปตามธรรมชาติ ป่าเบญจพรรณ มักแพร่กระจายเป็นหย่อมๆ เติบโตได้ดีในทุกสภาพดิน ทนต่อความแห้งแล้งได้ดี ลักษณะของต้นหมามุ่ย มีดังนี้
- ลำต้น เป็นเถาเครือ ยาวประมาณ 10 เมตร เปลือกมีสีน้ำตาล
- ใบ ลักษณะของใบหมามุ่นทรงรี คล้ายไข่ ใบบาง โคนใบกลม มีขนปกคลุมใบทั้งสองด้าน
- ดอก ลักษณะของดอกหมามุ่ยเป็นช่อ มีขนปกคลุม สีม่วงอมดำ ดอกหมามุ่ยมีกลิ่นฉุน ดอกหมามุ่ยตามตามง่ามของใบ
- ผล ลักษณะของผลหมามุ่ย เป็นฝัก ความยาวประมาณ 10 เซนติเมตร ฝักของหมามุ่ยมีขนอ่อนๆปกคลุม ฝักแก่ของหมามุ่ยมีฤิทธิ์เป็นพิษ ทำให้ผิวหนัง คับ บวมแดง ปวดแสบปวดร้อน ขนของหมามุ่ย มี สารเซโรโทนิน ( Serotonin ) หากสัมผัสผิวกายของมนุษย์จะทำให้รู้สึกคัน
- เมล็ด ภายในฝักของหมามุ่ย มีเมล็ด สีน้ำตาลเข้ม หรือ สีดำ สามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้ เมล็ดหมามุ่ย มี สารแอลโดปา ( L-Dopa ) มีประโยชน์ต่อระบบสืบพันธุ์ และ ระบบประสาท ช่วยรักษาโรคพาร์กินสัน ได้
สรรพคุณของหมามุ่ย
สำหรับการใช้ประโยชน์จากหมาหมุ่ยในการรักษาโรคและบำรุงร่างกาย สามารถใช้ส่วนใบ ราก ฝัก และ เมล็ด ได้ ซึ่ง สรรพคุณของหมามุ่ย มีดังนี้
- รากหมามุ้ย สรรพคณช่วยถอนพิษ แก้ไอ
- ใบหมามุ้ย สรรพคุณรักษาแผล
- เมล็ดหมามุ่ย สรรพคุณเป็นยาบำรุงกำลัง ทำให้สดชื่น ช่วยผ่อนคลาย แก้นอนไม่หลับ เพิ่มสมรรถภาพ ช่วยเพิ่มน้ำอสุจิ ช่วยกระตุ้นให้มีลูก ช่วยกระตุ้นความรู้สึก ทำให้อวัยวะแข็งตัว ช่วยชะลอการหลั่งอสุจิ เพิ่มฮอร์โมนสตรี ทำให้หน้าอกเต่งตึง ทำให้นมโต บำรุงผิวพรรณ ทำให้ผิวเปล่งปลั่ง กระชับช่องคลอด รักษาโรคพาร์กินสัน แก้ปวดเมื่อยตามร่างกาย
โทษของหมามุ่ย
สำหรับการใช้ประโยชน์หมามุ่ย ในการรักษาโรคและการบำรุงร่างหาย หมามุ่ยต้องใช้ในปริมาณที่เหมาะสม ข้อควรระวังและโทษหมามุ่ย มีดังนี้
- เมล็ดหมามุ่ยสดๆ มีความเป็นพิษ มีฤิทธิ์ต่อระบบประสาท ทำให้ประสาทหลอน หากไม่นำมาใช้ประโยชน์ให้นำไปคั่วให้สุกก่อนจึงจะไม่เป็นพิษ
- ขนฝักของหมามุ่ยมีพิษ ทำให้คัน ระคายเคืองผิวพรรณ
