โหราเดือยไก่ หู่จื้อ สมุนไพร รสเผ็ดร้อน สรรพคุณช่วยแก้ปวด ทำให้ร่างกายอบอุ่น แต่มีความเป็นพิษต้องใช้อย่างถูกต้อง ต้นโหราเดือยไก่เป็นอย่างไร โทษมีอะไรบ้าง
โหราเดือยไก่ ภาษาอังกฤษ เรียก Prepared Common Monkshood Daughter Root ชื่อวิทยาศาสตร์ของโหราเดือยไก่ คือ Aconitum carmichaelii Debeaux และ ชื่อเรียกอื่นๆของโหราเดือยไก่มีหลายชื่อ เช่น ชวนอู อูโถว ฟู่จื่อ หู่จื้อ เป็นต้น ต้นโหราเดือยไก่ เป็นพืชตระกูลพวงแก้วกุดั่น
โหราเดือยไก่ นิยมใช้เหง้ามาทำเป็นยารักษาโรค แต่มีข้อควรระวังในการใช้ประโยชน์จากฌหราเดือยไก่ เนื่องจากมีสารaconitine ซึ่งมีความเป็นพิษต่อระบบประสาทและหัวใจ ทำให้เกิดอาการต่างๆ เช่น แสบร้อนในปาก คลื่นไส้ อาเจียน แขนขาชา วิงเวียนศีรษะ สายตาพร่ามัว ใจสั่น หัวใจเต้นช้า และอาจทำให้เสียชีวิตได้
ลักษณะของต้นโหราเดือยไก่
ต้นโหราเดือยไก่ เป็นพืชล้มลุก ที่มีอายุยืนนาน ลักษณะเป็นพืชที่มีหัวอยู่ใต้ดิน ลักษณะของต้นโหราเดือยไก่ มีดังนี้
- ลำต้นโหราเดือยไก่ ลักษณะลำต้นตั้งตรง กิ่งก้านและลำต้นกลม เปลือกของลำต้นผิวเรียบเป็นมัน ความสูงประมาณ 100 เซนติเมตร มีเหง้าอยู่ใต้ดิน มีรากแก้วเกาะติดอยู่เหง้า
- ใบโหราเดือยไก่ ลักษณะเป็นใบเดี่ยว ใบเป็นทรงรีรูปไข่ลักษณะแฉกเว้า เป็น 3 แฉก ขอบใบหยักไม่เท่ากัน เนื้อใบแข็ง ใบเป็นสีเขียว ก้านใบยาว
- ดอกโหราเดือยไก่ ลักษณะดอกเป็นช่อ ออกดอกตามง่ามใบและยอด กลีบดอกเป็นสีน้ำเงินอมม่วง มีขนอ่อนขึ้นปกคลุม
- ผลโหราเดือยไก่ ลักษณะกลมยาว มีลายเส้นอยู่ที่ผิวของเปลือกผล
สารต่างๆในโหราเดือยไก่
จากข้อมูลทางเภสัชวิทยา ได้ศึกษาโหราเดือยไก่ พบว่ามีสารสำคัญต่างๆ เป็นสารในกลุ่ม Alkaloids เช่น Aconitine , Carmichaeline , Chuan-wubase A , Chuan-wu-base B , Hypaconitine , Mesaconitine และ Talatisamine ซึ่งสารต่างๆเหล่านี้มีฤทธิ์กระตุ้นการทำงานของหัวใจ ทำให้หัวใจบีบตัวแรงขึ้น ซึ่งเป็นอันตรายต่อประสิทธิภาพการทำงานของหัวใจโดยตรง
สรรพคุณของโหราเดือยไก่
สำหรับการใช้ประโยชน์จากโหราเดือยไก่ ในด้านการบำรุงร่างกายและการรักษาโรค สามารถใช้ประโยชน์จาก เหง้า ราก ใบ และ ดอก ซึ่ง สรรพคุณของโหราเดือยไก่ มีรายละเอียด ดังนี้
- เหง้าโหราดือยไก่ สรรพคุณแก้ปวดท้อง รักษาฝี แก้อาการปวดบวม แก้ฟกช้ำ แก้ปวดตามข้อกระดูก
- รากโหราเดือยไก่ สรรพคุณเป็นยาร้อน ทำให้ร่างกายอบอุ่น แก้ปวดท้อง ลดอาการบวมน้ำ แก้อาการมือเท้าชา ช่วยบำรุงธาตุไฟ ให้ความอบอุ่นแก่กระเพาะอาหาร บำรุงไต ช่วยขับเหงื่อ ทำให้อาเจียน
- ใบโหราเดือยไก่ สรรพคุณช่วยขับโลหิต มีฤทธ์เบื่อเมา
- ดอกโหราเดือยไก่ สรรพคุณแก้หอบหืด ทำให้อาเจียน ช่วยขับเสมหะ ช่วยขับลม
โทษของโหราเดือยไก่
โหราเดือยไก่ เป็นสมุนไพรที่มีความเป็นพิษ แต่สามารถนำมาใช้ประโยนช์เป็นยาได้ ซึ่งต้องใช้อย่างถูกวิธีโดยผู้มีความรู้ จึงจะไม่เกิดโทษ หากใช้ไม่ถูกวิธีเป็นโทษต่อร่างกาย ทำให้เสียชีวิตได้ สามารถสรุปโทษของโหราเดือยไก่ ได้ดังนี้
- สำหรับสตรีมีครรภ์ ไม่ควรใช้สมุนไพรไพรโหราเดือยไก่ เนื่องจากความเป็นพิษของโหราเดือยไก่เป็นอันตรายต่อสตรีมีครรภ์
- ไม่ควรใช้สมุนไพรโหราเดือยไก่รักษาโรคในปริมาณที่มากเกินไป
- ในโหราเดือยไก่ มีสารaconitine ซึ่งมีความเป็นพิษต่อระบบประสาทและหัวใจ ทำให้แสบร้อนในปาก คลื่นไส้ อาเจียน น้ำลายไหล แขนขาชาหรือชาทั้งตัว วิงเวียนศีรษะ ตาพร่า รูม่านตาขยาย กลัวหนาว ซีด เพ้อ ความดันสูง หัวใจเสียจังหวะ ใจสั่น หัวใจเต้นช้า กล้ามเนื้อหัวใจถูกทำลาย ช็อก โคม่า และอาจตายได้ทันที
- โหราเดือยไก่ มีรสเผ็ดร้อน มีความเป็นพิษต่อม้ามและไต
โหราเดือยไก่ หู่จื้อ สมุนไพรรสเผ็ดร้อน ช่วยแก้ปวด ทำให้ร่างกายอบอุ่น แต่มีความเป็นพิษต้องใช้อย่างถูกต้อง ต้นโหราเดือยไก่ เป็นอย่างไร สรรพคุณ และ โทษ มีอะไรบ้าง
